نخستین نشست خبری و رونمایی از نشان کنگره ملی نوحه و نغمه‌های عاشورایی در سه زبان فارسی، عربی و آذری چهارشنبه ۲۱ تیر در سالن جلسات سازمان هیأت و تشکل‌های دینی برگزار شد.
مهدی زنگنه شاعر آئینی و دبیر نخستین کنگره ملی نوحه در ابتدا با اشاره به جایگاه نوحه در مذهب تشیع و جهان اسلام اظهار داشت: نوحه بی شک پرمخاطب‌ترین موسیقی آیینی جهان است نه فقط جهان اسلام بلکه پرمخاطب ترین موسیقی آیینی دنیاست. ما برای این ادعا یک مثال می‌آوریم و آن هم این است که پر جمعیت‌ترین گردهمایی مذهبی دنیا که هرسال در پیروان مذهب تشیع برگزار می‌شود و بالغ بر ۳۰ میلیون نفر جمعیت دارد، اربعین است. موسیقی این جمعیت نیز نوحه است.
وی در ادامه بیان کرد: ما در کشوری زندگی می‌کنیم که برای تمام پدیدهای اجتماعی‌اش با موضوعات مختلف، جشنواره‌هایی برگزار می‌شود؛ اما نوحه به عنوان اصیل‌ترین هنر شیعیان تا به حال هیچ جشنواره ملی نداشته و جای خالی‌اش احساس می‌شد. این احساس نیاز دیده و عملیاتی شد. عوامل مختلفی دست به دست هم دادند تا مقدمات این کنگره را برگزار کنیم به امید اینکه این کنگره بین‌المللی شود.
زنگنه با بیان این که شاید مجری این دوره نهاد حاکمیتی باشد اما دخالتی نداشتند، گفت: درست است که نخستین کنگره توسط یک نهاد حاکمیتی برگزار می‌شود اما به هیچ وجه در ساختار و فرم با نگاه دستوری مواجه نبودیم و کلیت کار با فعالان این عرصه پیش رفته است. ما در این کنگره به مداحان و نوحه‌خوانان نمی‌پردازیم بلکه به مدیحه سرایان می‌پردازیم.
وی در ادامه افزود: ما در طول سال با چند مؤلفه‌ای که در ذهن‌مان از محرم و صفر مانده است مواجه می‌شویم و در ذهن‌مان احتمالاً یاد کتیبه محتشم، بیرق و علامت و در حوزه شنیداری هم به یاد یک نوحه می‌افتیم. تجربه شنیداری ما در محرم و صفر نوحه‌ها هستند.
حجت‌الاسلام مجید باباخانی رئیس سازمان هیأت و تشکل‌های دینی، ضمن تبریک عیدمباهله با بیان اینکه سخن امام خمینی(ع) درباره محرم و صفر حرف دقیقی است اظهار داشت: هرکسی سنت‌های جهان را مرور کند متوجه خواهد شد که نقش محرم، صفر و مناسک ما در حفط محتوای دینی‌مان بی‌بدیل است و در این مسیر هیأت جایگاه مهمی دارد. هیأت نقش بی‌بدیلی در فضای فرهنگی ۱۰۰۰ سال گذشته این مرز و بوم دارد و نوحه نیز مؤثرترین و مهم‌ترین بخش هیأت است.
وی در ادامه افزود: بزرگان زمانی که می‌خواهند ارتباط بگیرند از نغمات استفاده می‌کنند و بسیاری از مفاهیم عرشی با این نوحه‌ها و نغمات منتقل می‌شود و اگر نبود نمی‌توانستیم بسیاری از مفاهیم را منتقل کنیم. این اتفاق، رویداد بزرگی است که با همراهی نوحه سرایان کشور اتفاق می‌افتد و فراز و فرودهایی دارد. ما موظفیم که مشکلات را مرتفع کنیم تا به طور شایسته نوحه سرایان بهره بگیرند و رسالت تبلیغی‌شان را انجام دهند.
باباخانی با بیان این که این کنگره آمده است تا نوحه سرایان را از حاشیه به متن بکشاند بیان کرد: نوحه در کشور ما در حاشیه نیست اما نوحه‌سرایان در حاشیه هستند و دیده نمی‌شوند این کنگره حتماً می‌تواند به نوحه سرایان کشور کمک کند تا دیده شوند. البته در این کنگره سعی می‌کنیم با داوری‌های عالمانه به رشد این هنر کمک کنیم.
زنگنه با اشاره به ۳ محور این کنگره بیان کرد: نخستین کنگره نوحه ملی در سه زبان فارسی، عربی، آذری، گویش‌ها و لهجه‌های بومی ایران برگزار می‌شود. در این دوره سه بخش داریم. بخش اصلی، بخش جنبی و ویژه. در بخش اصلی پنح نوحه سرای برتر سال انتخاب می‌شوند که در این بخش هر نوحه سرا باید ۸ تا 12 اثر به دبیرخانه ارسال کند. ۳ برگزیده در زبان فارسی و زبان‌های عربی و آذری نیز یک برگزیده خواهیم داشت.
وی در ادامه بیان کرد: در بخش ویژه هشت محور محتوایی داریم. تلاش ما این است، محورهایی را تعیین کنیم که براساس سلایق نوحه سرایان باشد. بخش جنبی نیز به ۲ بخش با موضوعات کودک و نوجوان و مقالات علمی، پایان نامه‌ها و ... تقسیم می‌شود. مهلت ارسال تا ۳۱ مرداد است و آثار ابتدا در هیأت انتخاب تأئید و بعد در هیأت داوران بررسی می‌شوند. اختتامیه نیز ۳۱ شهریور است.
